Dagboek van een lijsttrekker deel 9: Samenwerking of fusie?
Een thema dat in de meeste lijsttrekkersdebatten aan de orde komt, maar weinig in de gesprekken op straat (!) is de samenwerking die de gemeente Tytsjerksteradiel is aangegaan met onze buurgemeente Achtkarspelen. Een goede zaak, vindt de PvdA, want samen staan we sterker voor de nieuwe taken die op gemeenten af komen.
En op dit moment is samenwerking voldoende, op langere termijn is een fusie voor ons geen taboe. Maar alleen als dat aantoonbare meerwaarde oplevert voor onze inwoners!
Zoals bekend bevindt Fryslân zich in een proces waarbij er steeds grotere gemeenten ontstaan: Súdwest Fryslân, De Fryske Marren, Leeuwarden en Heerenveen. Dat betekent iets voor die gemeenten, maar ook voor de rest. Tytsjerksteradiel wordt in die verhouding kleiner en kwetsbaarder. Nu gemeenten verantwoordelijk worden voor jeugd(zorg) en werk komen er zoveel taken en verantwoordelijkheden over, dat volgens bestuurskundige Douwe Jan Elzinga alleen de gemeente Groningen in Noord Nederland dit alleen zou kunnen. Alle andere gemeenten zijn gedwongen samen op te trekken.
Na zorgvuldig nadenken heeft de raad in 2010 besloten dat Achtkarspelen het beste bij ons past. We trekken samen op voor veel uitvoeringstaken, maar onze inwoners hebben daar nog weinig van meegekregen. Dat is eigenlijk ook het doel: de dienstverlening aan onze inwoners blijft op peil, of wordt nog beter, maar intern kunnen ambtenaren elkaar versterken en waar nodig vervangen. De meerwaarde moet erin zitten dat wanneer die ene ambtenaar met vakantie is, zijn taken naadloos worden overgenomen en onze inwoners gewoon antwoord krijgen op hun vragen.
Voorlopig kunnen we met een afdeling waar bijvoorbeeld de uitkeringen worden verstrekt en waar de regels voor geluidsoverlast worden gecontroleerd, uit de voeten. Het zou best kunnen zijn dat wanneer ook Noordwest Fryslân één grote gemeente is geworden, gevolgd door Noordoost (Dantumadiel, Dongeradeel, Ferwerderadeel en Kollumerland), dat de ambtelijke samenwerking tussen Achtkarspelen en Tytsjerksteradiel, met beide eigen beleid, een eigen gemeenteraad en college, een volgende stap nodig heeft. Om beter klaar te zijn voor de toekomst, waarbij het zo goed mogelijk ‘bedienen’ van onze beider inwoners en geld besparen de belangrijkste criteria zijn. Als duidelijk is dat we slagvaardiger kunnen zijn, de kosten fors kunnen verminderen en toch dicht bij de inwoners kunnen blijven, zou een herindeling naar één Wâldengemeente een optie kunnen zijn.
De PvdA Tytsjerksteradiel sluit dat voor de toekomst niet uit. We vinden wel dat de bewoners van beide gemeenten daar een duidelijke stem in moeten hebben. Aan ons om tegen die tijd goed uit te leggen wat de voor- en nadelen zullen zijn. Voorlopig kijken we met interesse naar de ontwikkelingen in de rest van de provincie en werken we rustig door aan een zo goed mogelijke samenwerking met Achtkarspelen.