Kadernota 2017 – algemene beschouwingen

Op donderdag 5 juli 2018 werd de Kadernota 2017 in de Raad besproken. Daaraan voorafgaand hield fractievoorzitter Saskia van der Werf haar (eerste) Algemene beschouwing.

Geachte raadsleden, college en overige belangstellenden,

We zijn hier vandaag bij elkaar om de Kadernota en Jaarrekening 2017 te bespreken. Voor mijn fractie, de fractie van de Partij van de Arbeid, is er veel veranderd de afgelopen maanden.
Een nieuwe rol, nu in de oppositie, nieuwe fractiegenoten maar nog steeds het karakteristieke en eigenwijze geluid van de Partij van de Arbeid.

De wereldproblematiek baart ons ernstig zorgen!
Er vindt op dit moment een verschuiving van miljoenen mensen plaats op de aarde. Hierin moeten we onderscheid maken in economische vluchtelingen en mensen die echt opvang en hulp nodig hebben omdat ze in eigen land niet veilig zijn.

In onze eigen gemeente is een Azielzoekerscentrum die gezinnen opvangt welke zijn uitgeprocedeerd en in afwachting zijn van uitzetting naar het land van herkomst. Dit veroorzaakt angst en onrust. Mensen zijn immers niet zomaar gevlucht en zijn nu inwoners van onze gemeente.

De PvdA heeft samen met Groen Links en de Christen Unie hier meerdere keren expliciet aandacht voor gevraagd. En dit blijven we doen.

Grote veranderingen zijn grote uitdagingen geworden voor zowel de gemeente als voor onze burgers.
De zorgtransities die zijn ingegaan op 1 jan 2015 beginnen aan invulling vorm te krijgen. Een moeilijk en ingewikkeld proces tot nu toe. Het enorme tekort binnen het Sociaal Domein stemt mijn fractie bijzonder somber. Grote vraag in deze is, hadden we dit als gemeente op een andere manier kunnen sturen?
Waar het ook op neer komt is dat er meer zorg voor minder geld geleverd moet worden en dat de zelfredzaamheid van onze inwoners niet altijd gewaarborgd is. Mijn fractie pleit voor een stevig signaal vanuit onze gemeente en de VNG richting de regering en het parlement om opnieuw te bekijken wat er aan financiële middelen vanuit het Rijk anders moet. Wellicht kan de betalingsregeling van 5 jaar na aanbesteding ingekort zodat eerder inzichtelijk is wat de lasten en baten zijn. We zien dan ook uit naar de analyse binnen het Sociaal Domein.

En overigens, tegen dat licht blijft het voornemen van het huidige kabinet om buitenlandse aandeelhouders met 1,6 miljard euro te matsen, ronduit asociaal. Het geld zou in Nederland zoveel beter besteed kunnen worden. En om de daad bij het woord te voegen zullen we hierover straks een motie indienen.

De grootste uitdaging van de toekomst is voor ons allemaal de energie transitie!
Mijn partij is tegen nieuwe gasboringen in onze gemeente. Fossiele brandstoffen moeten op termijn worden vervangen.

Ook is het onze taak om met alle betrokkenen zorgvuldig na te blijven denken over welke bronnen van energie op lange termijn geschikt zijn om aan de energie productie te kunnen blijven voldoen. Bewustwording van het gebruik van energie is het eerste begin hierin.
Eén van onze grootste zorgen is dat dit ook betaalbaar moet zijn voor onze burgers met lage-en middeninkomens. Ons motto blijft de zwaarste schouders dragen de grootste lasten. In het gemeentelijke Energieplan dat nog opgesteld gaat worden moet hier extra zorg en aandacht voor zijn.

Vanaf 1 juli bouwen we nu dus gasloos. Een forse opgave maar we zullen wel moeten. Wat we van onze burgers met een eigen ( of nog te bouwen) woning vragen moet ook via de prestatieafspraken met de woningcorporaties worden opgenomen. Ik zeg het Jan Rothuis na, die vorige week sprak bij de bijeenkomst van circulair Friesland: “ laten we beginnen bij de slechtste woningen. Daar hebben de inwoners van die woningen het meeste baat bij.”

Van deze Energietransitie maken wij ons debat onderwerp.

Er lijkt binnen deze raad draagvlak te zijn voor de ontwikkeling van een nieuw buurtschap, de Warren. Wat de PvdA fractie betreft wordt dat een toonaangevend plan op het gebied van circulariteit en duurzaamheid. Een plan dat rekening houdt met toekomstige technologieën en logistieke ontwikkelingen. Maar vooral een plan dat zich kenmerkt door verscheidenheid in woningtypes en woonvormen. Niet alleen voor de happy few dus!
Wij willen later vandaag voor die ontwikkelingsrichting middels een motie steun vragen van de raad.

Met deze raad wil mijn fractie graag naar nieuwe vormen van Nieuwe Democratie. Als de voorgestelde veranderingen in gang worden gezet hebben wij onze inwoners heel erg hard nodig om mee te denken, mee te doen en waar nodig te ondersteunen. Veel burgers voelen zich echter niet gehoord. Hoe bereiken we mensen met goede en andere ideeën?
Een idee zou kunnen zijn om mensen via loting uit te nodigen en mee te laten denken. De gemeente Utrecht heeft hier goede ervaringen mee.

150 inwoners hebben input en invulling gegeven aan de inhoud van een gemeentelijk Energieplan. Over nieuwe vormen van democratie dient mijn fractie later een motie in.

De PvdA heeft in voorgaande jaren het belang van een Jongeren raad aangekaart. Deze raden zijn in meerdere gemeenten geïnstalleerd en dragen bij en verbinden. Mocht één van onze partijen in deze raad een motie hieromtrent indienen dan steunt de PvdA deze!

Tot slot.

Wij gaan in onze nieuwe rol van start. Dat zal even wennen zijn maar we hebben voldoende frisheid en ervaring in ons midden om de komende jaren het realistische linkse geluid in de raad van Tytsjerksteradiel te laten horen. We zullen het college positief kritisch volgen en de voorstellen steeds toetsen aan onze idealen. Dat alles in het belang van onze inwoners!

Hartelijk dank voor jullie aandacht.